هنگامی که دو یا چند شرکت هواپیمایی توافق می کنند که در مسیرهای پروازی خود با یکدیگر همکاری کنند، اتحاد خطوط هوایی شکل می گیرد. استار آلینس بزرگترین اتحاد خطوط هوایی جهان است. پنج شرکت ایر کانادا، لوفت هانزا، اس.آ.اس، تای ایرویز و یونایتد ایرلاینز در سال 1997 این اتحاد را تشکیل دادند و اکنون 26 شرکت هواپیمایی عضو آن هستند.
استار آلینس از لحاظ تاریخی بزرگترین اتحاد از نظر ظرفیت خطوط هوایی بوده و پس از آن اسکای تیم و سپس وان ورد قرار دارند. همه‌گیری کرونا روی رتبه‌بندی اتحادها تأثیری نداشت، اگرچه به ناچار هر سه کاهش چشمگیر عملیاتی را تجربه کردند.
در سال 2022 در حالی که ظرفیت خطوط هوایی جهانی هنوز 17.8٪ کمتر از سطح 2019 بود ، سه اتحاد بزرگ هواپیمایی مدت بیشتری طول کشید تا بهبود یابند. وان ورد با 18.5% کمتر از سطح 2019 نزدیک‌ترین نقطه به سطح قبل بود، در حالی که اسکای تیم با 23% و استار آلینس با 24% پایین‌تر از وان ورد قرار داشتند.
اتحاد و شراکت خطوط هوایی این روزها آنقدر در صنعت رایج است که به ندرت به تیتر اخبار تبدیل می شود، مگر اینکه یک مشارکت جدید شکل بگیرد یا یک شرکت هواپیمایی اتحاد را ترک کند.
برای مثال خروج چاینا ساترن از اسکای تیم در سال 2018 و اعلام اخیر توافق نامه بین خطوط هوایی امارات و خطوط هوایی الاتحاد توجه رسانه های زیادی را به خود جلب کرد، اما برخی این سوال را مطرح کردند که آیا این قرارداد موفق خواهدبود.
برنامه ریزی های بلندمدت صنعت قبل از همه گیری بر اتحادها تأثیر می گذاشت، از جمله نوسان ظرفیت جهانی در سایه حضور خطوط هوایی کم هزینه (LCC). همه‌گیری کرونا این روند را تسریع کرد زیرا خطوط هوایی کم هزینه با آزمایش مسیر، رشد شبکه و ارائه محصولات بهتر به نیازهای مسافران پاسخ بهتری داده‌اند.
خطوط هوایی کم هزینه در 12 ماه منتهی به می 2023 بالغ بر31 درصد از ظرفیت خطوط هوایی جهان را اداره کرده‌اند که تقریباً دو برابر بزرگ‌ترین اتحاد یعنی استار آلینس با 17 درصد از سهم بازار بوده است. البته عملکرد اتحاد خطوط هوایی کم هزینه در این میان چشمگیر نیست چراکه شرکت‌های فن‌آوری که هدفشان آسان‌تر کردن سفرهای هوایی است، با رویکردی جدید برای ساده‌سازی سفر هوایی و اتصال شبکه های بین المللی به این حوزه ورود کرده اند.
اتحاد خطوط هوایی برای مقابله با این چالش در صدد تغییر قوانین اتحاد و بروز رسانی آن هستند چراکه ارزش اصلی یک اتحاد، دسترسی به تعداد مقاصدی است که هر عضو برای عضو دیگر قائل است. در سال منتهی به می 2023 استار آلینس با 1289 مقصد و اسکای تیم با 1058 مقصد و وان ورد با 998 مقصد فعالیت داشته اند.
البته حوزه‌های دیگری به جز دسترسی مقصد نیز وجود دارد که برای اتحادها می تواند ارزش آفرین باشد ، مانند :
• ساده سازی فرآیندهای سفر
• برنامه های وفاداری
• خرید گروهی
این نگرش اشتباه است که فکر کنیم اتحاد خطوط هوایی نوعی محدودیت در نحوه همکاری یک شرکت هواپیمایی با سایر شرکتهای هواپیمایی خارج از اتحاد ایجاد می کند. برای نمونه بدانید که ترکیش ایرلاینز عضو استار آلینس است و با 16 عضو آن کد اشتراک دارد، در حالی که با 32 شرکت هواپیمایی دیگر نیز پروازهای کد مشترک دارد. خطوط هوایی کانتاس نیز یکی از اعضای وان ورد با 8 عضو اتحاد کد مشترک و با 19 شرکت هواپیمایی خارج از اتحاد، پروازهای با کد مشترک دارد.
البته شک نکنید که اتحادهای بزرگ خطوط هوایی همواره موفقیت آمیز عمل کرده اند. امروزه، نزدیک به 45 درصد از تمام صندلی‌های خطوط هوایی برنامه‌ریزی‌شده، زیر چتر یکی از این اتحادها فروخته می‌شوند. در این میان تعادل رضایت بخش بین برند سازی فردی خطوط هوایی و برند سازی اتحاد چالش پیش روی صنعت هواپیمایی است.
روابط عمومی انجمن شرکتهای هواپیمایی