براساس گزارش انجمن پزشکی ایالات متحده شیوه ای که بیشتر شرکت های هواپیمایی در سوار کردن مسافران به کار می برند می تواند برای سلامتی مسافران زیان آور باشد.
در حال حاضر به منظور کاهش زمان در سوار شدن شرکت های هواپیمایی مسافران را در سه گروه یا بیشتر سوار می کنند. به این ترتیب که مسافران قسمت های جلو یا حتی چند ردیف اول سپس مسافران قسمت های میانی و در آخر مسافران ردیف های انتهای هواپیما سوار می شوند. در نتیجه مسافران به ترتیب از جلو تا انتهای هواپیما می نشینند.
این گزارش می افزاید که بهتر است مسافران بدون در نظر گرفتن ردیف و شماره صندلی در دو گروه به داخل هواپیما فرستاده شوند. زیرا در این روش سرعت سوار شدن مطرح نیست و بیشتر توجه در پیشگیری از سرایت بیماری های عفونی است.
در راهروهایی که به ورودی هواپیما ختم می شود و هم چنین در صف های بازرسی، مسافران کنار یکدیگر قرار می گیرند. در نتیجه امکان سرایت بیماری های عفونی مانند آنفولانزا، سل ریوی، آبله مرغان و نوروویروسی که نوعی آنفولانزای شکمی است افزایش می یابد. البته عامل های گوناگونی در انتقال و سرایت این بیماری ها در هواپیما نقش دارند، مانند: کیفیت هوای داخل هواپیما، مدت زمان قرار گرفتن در معرض عفونت، طول پرواز و تماس نزدیک با مسافران.
اگر چه سامانه هوای داخل هواپیما صافی های بسیار کارآمدی دارد ولی پیش از اینکه هوای آلوده به وسیله این صافی ها پاکسازی شود می تواند کسانی را که در معرض آن هستند آلوده کند.
گزارش این انجمن می افزاید که تماس نزدیک بین جمعیت آلوده و جمعیتی که زمینه گرفتن این آلودگی را دارند در گسترش بیماری های عفونی در داخل هواپیما اهمیت چشمگیری دارد. مسافران هنگام سوار و پیاده شدن در فاصله نزدیکی از یکدیگر حرکت می کنند. بنابراین مسافران مستعد دریافت عفونت که تا این زمان بیمار نشده اند احتمال دارد در این لحظه با تماس نزدیک با مسافران یا سطح آلوده عفونت را دریافت کنند.
در این پژوهش نشان داده می شود که چگونه حرکت کردن مسافران در داخل هواپیما می تواند باعث گسترش بیماری شود. در این پژوهش به سرایت بیماری ابولا در سال های 2014 و 2015 میلادی امریکای شمالی تاکید شده است. زیرا با وجود محدودیت های شدید باز هم این بیماری به امریکای شمالی سرایت کرد. این سرایت از طریق سفرهای هوایی صورت گرفت.
برای مشخص کردن روند گسترش بیماری های واگیردار به وسیله پروازهای بازرگانی، پژوهشگران انجمن پزشکی ایالات متحده یک الگوی رایانه ای طراحی کرده اند. با توجه به شیوه سوار و پیاده شدن مسافران و بزرگی هواپیما، شیوه گسترش ابولا شبیه سازی شده است. در این شبیه سازی جای نشستن مسافر آلوده در هواپیما چند بار تغییر یافته است. با توجه به صندلی که مسافر آلوده نشسته بود، تعداد مسافران تازه آلوده شده محاسبه می گردد.
گزارش این انجمن می افزاید، مسافران سفرهای هوایی که با پیروی از روش گروه بندی (نخست قسمت درجه یک و سپس بیزینس و در آخر قسمت اکونومی) سوار هواپیما می شوند، بیش از دیگران در معرض خطر آلودگی قرار دارند. از آنجا که مسافران در صف سوار شدن راهرو هواپیما و حتی در ردیف صندلی زمان بیشتری را در کنار یکدیگر می گذرانند، بیشتر در معرض خطر سرایت بیماری های عفونی قرار می گیرند. در صورتی که اگر مسافران به صورت معمول و بدون در نظر گرفتن ردیف ها و قسمت ها و پراکنده سوار هواپیما شوند، کمتر در کنار یکدیگر قرار می گیرند و در نتیجه کمتر در معرض خطر ابتلا به بیماری عفونی خواهند بود.
هنگام پیاده شدن از هواپیما خطر سرایت بیماری کمتر خواهد بود زیرا روند پیاده شدن از هواپیما خیلی سریعتر از سوار شدن به هواپیما است و مسافران کمتر در کنار یکدیگر قرار می گیرند.
گزارش این انجمن می افزاید که عوامل بسیاری در نتیجه این شبیه سازی تاثیر دارد. مانند اندازه هواپیما، چگونگی قرار گرفتن صندلی ها (چیدمان صندلی ها)، تعداد مسافران عفونی، تعداد روزهایی که از آغاز بیماری شخص گذشته است، مکانیزم انتقال مانند سرفه یا صحبت کردن با دیگران زمینه دریافت بیماری در اطرافیان .
اطلاعات مراکز کنترل و پیشگیری بیماری ایالات متحده نشان می دهد که یک عفونت ابولا می تواند تا 21 روز پیش از اینکه نخستین علایم بیماری در شخص آشکار شود به حالت کمون در شخص وجود داشته باشد. در حالی که در سه تا پنج روز نخست مبتلا شدن به عفونت می تواند بیشترین زمینه سرایت به دیگران باشد.
در اوج شیوع ابولا در سال2014 در سه مورد مسافرانی که به تازگی به این بیماری مبتلا شده بودند با پروازهای مسافری سفر کرده بودند. در یکی از همین موارد بیمار مورد نظر پیش از نشان دادن علایم اولیه بیماری در دو پرواز مسافری سفر کرده بود. کارشناسان نمی توانستند مشخص کنند که آیا این بیمار هنگام سفر علایم بیماری را داشته است یا خیر ولی بررسی های بعدی نشان داد که او بیماری اش را سرایت نداده است.
نتیجه این شبیه سازی ها نشان می دهد که احتمال سرایت بیماری های عفونی در یک پرواز مسافر، هفت درصد است. در اینجا باید به این نکته نیز توجه داشت که در صورت بودن صندلی های خالی که مسافر بیمار می تواند اشغال کند، احتمال سرایت نیز کاهش می یابد.
اندازه و گنجایش هواپیما نیز نقش مهمی در سرایت بیماری های عفونی دارد. در هواپیماهای مسافری کوچک تر مانند آرجی 200 که 50 مسافر حمل می کند، مسافران کمتری با فرد آلوده به عفونت تماس دارند. در نتیجه هر چه هواپیما مسافر بیشتری حمل کند احتمال آلودگی نیز افزایش خواهد یافت ولی نتیجه شبیه سازی ها نشان می دهد روند افزایش احتمال آلودگی سرایت بیماری در هواپیماهای بیش از 150 مسافر تغییر چندانی نمی کند. در این صورت مسافران در شعاع بیشتری از شخص آلوده قرار خواهند گرفت.
این گزارش نشان می دهد با اعمال محدودیت های بهداشتی در سال 2014 که با اوج سرایت بیماری ابولا همراه بود، روند گسترش بیماری را کاهش داد.
پژوهش ها نشان می دهد که بدون اعمال محدودیت سفر تعداد 41750 تن در ماه از کشورهای بسیار آلوده به ابولا مانند گینه، لیبریا و سیرالیون در پروازهای بین المللی سفر می کردند. براساس برآوردها هر ماه 7 مسافر آلوده به ابولا به خارج از این کشورها سفر کرده اند.
الگوی شبیه سازی شده انجمن پزشکی نشان می دهد احتمال تشکیل یا انتقال 20 مورد بیماری در ماه 67 درصد است. البته این آمار در صورتی است که مسافران قسمت های مختلف هواپیما به صورت گروهی انجام بگیرد اما اگر مسافران به صورت غیرانتخابی و بدون توجه به ردیف صندلی سوار هواپیما شوند، احتمال انتقال بیماری کاهش خواهد یافت. در این صورت با کوچکتر شدن هواپیما روند انتقال بیماری نیز کاهش می یابد.